Chiến thuật bóng đá 5 người là gì? Cách sắp xếp vị trí ở đội hình này?
Chiến thuật bóng đá 5 người là đội hình thi đấu kết hợp cùng cách phòng ngự và phản công của đội bóng dùng trong một trận đấu của môn thể thao futsal. Ngày nay futsal đã trở thành một môn thể thao phổ biến trên thế giới, khoảng cách giữa các đội bóng futsal trên thế giới giờ đây đã không còn quá xa như trước chính là nhờ việc áp dụng các sơ đồ chiến thuật khi thi đấu. Ngày hôm nay hãy cùng nhà cái uy tín tìm hiểu về các sơ đồ chiến thuật được phổ biến nhất trong môn thể thao futsal này nhé.
Chiến thuật đá bóng đá 5 người là gì?
Chiến thuật bóng đá 5 người là một môn thể thao đối kháng diễn ra giữa hai đội, mỗi đội có 5 thành viên trong đội hình bao gồm một thủ môn và bốn cầu thủ. Trong môn thể thao bóng đá năm người các cầu thủ sẽ thi đấu trong nhà với chiều dài sân từ 38 đến 42 mét, mặt sân được làm bằng gỗ để giảm thiểu chấn thương nhất có thể. Quả bóng được sử dụng trong bóng đá năm người nhỏ hơn và nặng hơn quả bóng thông thường.
Hiện nay trên thế giới bóng đá 5 người đã được nhiều người biết đến hơn bằng rất nhiều giải thi đấu quốc tế dành cho cả nam lẫn nữ. Các trận đấu đã được diễn ra thường xuyên và hấp dẫn hơn bằng việc các huấn luyện viên áp dụng nhiều sơ đồ chiến thuật khác nhau vào trận đấu.
Lịch sử hành thành và phát triển của bóng đá 5 người
Bóng đá 5 người đã được hình thành từ rất lâu vào năm 1930 trùng vào năm đầu tiên tổ chức world cup của môn bóng đá. Cha đẻ của môn thể thao này là một giáo viên dạy thể dục người Uruguay – Juan Carlos Ceriani. Ceriani đả tổ chức một trận đấu trong nhà với 5 người thi đấu trong một trận đấu của trường học khi bên ngoài thời tiết mưa quá to không thể thi đấu được. Bắt đầu từ đó môn thể thao này nhanh chóng được yêu thích tại Nam Mỹ và chính thức được công nhận tại đây vào năm 1958 khi liên đoàn bóng đá Brazil đưa ra những luật lệ thi đấu chính thức cho môn thể thao này.
Năm 1971 Liên đoàn bóng đá trong nhà thế giới được được thành lập tại Brazil và tổ chức giải vô địch bóng đá trong nhà thế giới lần đầu tiên ở Sao Paulo vào năm 1982. Kể từ đó đến nay môn thể thao này tiếp tục được phát triển bởi các nhà lãnh đạo, chuyên gia, cầu thủ và cộng đồng người hâm mộ. Ngày nay môn thể thao bóng đá trong nhà đã được xem như là một môn thể thao phổ biến trên toàn thế giới, các giải vô địch quốc gia giữa các câu lạc bộ đang tổ chức hằng năm và các giải vô địch thế giới cũng được tổ chức bốn năm một lần.
Những luật lệ cơ bản của bóng đá 5 người
Sân thi đấu của môn thể thao futsal phải diễn ra ở mặt sân bằng gỗ, chiều dài sân từ 38 đến 42 mét,chiều rộng từ 20 đến 25 mét.
Vòng cấm địa là khu vực được tạo ra bằng một vòng tròn trước mặt khung thành có bán kính 6 mét. Đây là khu vực mà thủ môn có thể dùng tay chơi bóng và cũng là khu vực đá phạt đền của cầu thủ tương tự như khu vực 16m50 của bóng đá 11 người.
Các pha đá phạt và đá phạt góc cũng có luật tương tự với bóng đá 11 người, điểm khác biệt ở đây là bóng đá 5 người không có luật việt vị. Đặc biệt các cầu thủ chơi futsal rất ít khi dùng đầu để ghi bàn mặc dù luật không hề cấm việc chơi bóng bằng đ
Mỗi đội trong trận đấu sẽ ra sân với đội hình 5 cầu thủ trong đó bao gồm một thủ môn và bốn cầu thủ, nhiệm vụ của mỗi đội là ghi thật nhiều bàn thắng vào lưới đối phương đồng thời phải bảo vệ khung thành đôi nhà để lọt lưới ít nhất có thể.
Một trận đấu bóng đá 5 người sẽ có hai hiệp đấu, mỗi hiệp kéo dài 20 phút và thời gian nghỉ giải lao giữa hai hiệp là 15 phút. Trong mỗi một hiệp các đội có một lần hội ý diễn ra trong vòng một phút, đây chính là lúc huấn luyện viên thay đổi chiến thuật cũng như cổ động tinh thần cầu thủ để có thể tạo ra bước ngoặt của trận đấu.
Các nguyên tắc cơ bản của chiến thuật bóng đá 5 người
Trong môn thể thao bóng đá 5 người có rất nhiều cách bố trí đội hình cũng như cách đá khác nhau nhưng tựu chung lại có những nguyên tắc cơ bản sau đây mà bất kỳ đội bóng nào cũng phải đảm bảo:
Luôn để một cầu thủ trên sân trong tư thế sẵn sàng phản công để có thể thi triển các đường phản công nhanh về phía đối thủ. Đây là cầu thủ có đầy đủ những kỹ năng như kỹ thuật điêu luyện, tốc độ tốt, thể lực khỏe, có khả năng tự tạo cơ hội cho mình và quan trọng là khả năng sút bóng thượng thừa. Phản công nhanh chính là một trong những chiến thuật được sử dụng phổ biến nhất trong môn thể thao bóng đá năm người này.
Bên cạnh việc để một cầu thủ để sẵn sàng phản công thì trong đội bóng phải luôn có một cầu thủ đánh chặn ở phía sau để bọc lót cho các đồng đội của mình và đặc biệt là để chống lại những pha phản công của đối phương. Vì luật bóng đá năm người không có việt vị nên việc bố trí một cầu thủ phòng ngự cũng chính là mấu chốt để giảm thiểu số bàn thua của đội nhà.
Thay đổi cầu thủ một cách hợp lý: bóng đá năm người là môn thể thao cường đạo cao diễn ra liên tục trong 20 phút mỗi hiệp vì vậy thể lực của cầu thủ sẽ nhanh chóng bị bào mòn bởi những lần lên xuống bóng liên tục. Các huấn luyện viên bắt buộc phải sử dụng hợp lý các quyền thay người để tránh việc các cầu thủ kiệt sức và không theo kịp đường bóng tấn công của đối thủ dẫn đến những bàn thua đáng tiếc.
Tận dụng phút hội ý để thay đổi chiến thuật và củng cố tinh thần cầu thủ để có thể tạo ra những bước ngoặt thay đổi cục diện trận đấu.
Các cầu thủ có thời gian giữ bóng rất ngắn chính vì vậy phải có sự chuyền bóng nhịp nhàng, ăn ý với các đồng đội để có thể tạo những ra cơ hội ghi bàn.
Vì trận đấu diễn ra liên tục với tốc độ nhanh chính vì vậy các cầu thủ phải quen với nhịp độ thi đấu nếu không sẽ bị chệch choạc khi thi đấu, không theo kịp tốc độ trận đấu dẫn đến những bàn thua của đội nhà.
Lực sút bóng cũng là một trong những kỹ năng cần luyện tập của các cầu thủ trong môn thể thao bóng đá năm người. Lực sút mạnh sẽ đem lại cho đội bóng nhiều cơ hội ghi bàn hơn so với lực sút quá yếu.
Cách sắp xếp tấn công và phòng ngự trong bóng đá 5 người
Bóng đá 5 người chia ra hai loại chiến thuật bao gồm tấn công và phòng ngự, mỗi chiến thuật có một cách sắp xếp cũng như mục đích riêng của nó. Cụ thể hai chiến thuật đó như sau:
Chiến thuật tấn công trong bóng đá 5 người:
Với chiến thuật tấn công chắc chắn mục tiêu sẽ là ghi bàn thắng, với loại chiến thuật này các huấn luyện viên sẽ bố trí nhiều tiền đạo để có thể dễ dàng hơn trong việc ghi bàn. Khi được đánh giá mạnh hơn đối thủ, huấn luyện viên sẽ sắp xếp đội hình thiên về tấn công để có thể ghi nhiều bàn thắng hơn tạo lợi thế cho các trận đấu sau.
Chiến thuật phòng ngự trong bóng đá 5 người:
Với chiến thuật phòng ngự thì mục tiêu dĩ nhiên là hạn chế số bàn thua càng ít càng tốt, với loại chiến thuật này ưu tiên của đội bóng chính là bảo vệ khung thành chính vì vậy số lượng cầu thủ phòng ngự chắc chắn sẽ được tăng lên. Khi được đánh giá yếu hơn đối thủ thì các huấn luyện viên cũng sẽ sắp xếp đội hình để có thể tiếp cận trận đấu theo hướng phòng thủ chặt phản công nhanh tạo ra những đường bóng bất ngờ mới có hy vọng giành chiến thắng trong trận đấu.
Các sơ đồ chiến thuật bóng đá năm người
Sau đây chúng ta sẽ cùng nhau tìm hiểu những sơ đồ chiến thuật phổ biến nhất trong môn thể thao bóng đá năm người , các sơ đồ chiến thuật này đã đem lại rất nhiều thành công cho các đội bóng sử dụng nó, cụ thể như sau:
Sơ đồ chiến thuật kim cương đen 1-2-1:
Với sơ đồ chiến thuật này đội bóng sẽ ra sân với 1 hậu vệ 2 tiền vệ và 1 tiền đạo ở phía trên. Sơ đồ này áp dụng chuẩn những nguyên tắc cơ bản của bóng đá năm người với một hậu vệ thòng ở dưới và một tiền đạo cắm ở phía trên.
Cách chơi bóng của sơ đồ này không quá phức tạp khi hai tiền vệ có nhiệm vụ tranh cướp bóng cũng như phân phối bóng cho tiền đạo phía trên. Nhiệm vụ của tiền đạo phía trên là ghi bàn và nhiệm vụ của hậu vệ thòng chính là chống đỡ các pha phản công của đối phương.
Yếu điểm của sơ đồ này chính là việc hai cầu thủ tiền vệ phải hoạt động liên tục dẫn đến việc thể lực bị bào mòn. Yếu điểm thứ hai chính là nếu hai tiền vệ không tìm được tiếng nói chung với tiền đạo ở trên thì tiền đạo sẽ bị cô độc và dễ bị cản phá bới hậu vệ đối phương.
Sơ đồ chiến thuật tứ trụ 2-2:
Với sơ đồ chiến thuật này, đội bóng sẽ ra sân với hai cầu thủ ở hàng thủ và hai cầu thủ ở hàng công. Chiến thuật này có sự phân chia rõ ràng giữa hai tuyến và không cần hàng tiền vệ. Hai cầu thủ ở hàng thủ sẽ chuyên làm nhiệm vụ phòng ngư và hai cầu thủ ở hàng công sẽ chuyên làm nhiệm vụ ghi bàn.
Sơ đồ này đem lại sự cân bằng giữa phòng ngự và tấn công với sự phối hợp nhịp nhàng ăn ý của toàn đội, mỗi một cầu thủ ở hàng công và hàng thủ s4 có một cầu thủ hỗ trợ giúp cho cơ hội giành chiến thắng cao hơn.
Yếu điểm của sơ đồ chiến thuật này năm ở việc bỏ hẳn tuyến giữa cho đối phương giúp cho đối phương có khá nhiều khoảng trống để tổ chức tấn công lẫn phòng ngự, bên cạnh đó việc không ăn ý với nhau giữa các cầu thủ cũng sẽ gây nên một thảm họa đối với đội hình này.
Sơ đồ chiến thuật kim tự tháp 2-1-1:
Với sơ đồ chiến thuật này đội bóng sẽ ra sân với hai hậu vệ, một tiền vệ và một tiền đạo. Đây là sơ đồ chiến thuật phòng ngự chặt phản công nhanh, cả đội luôn sẵn sàng cho một đợt tấn công nhanh chóng và bất ngờ.
Với cầu thủ tiền vệ được hỗ trợ bởi hai hậu vệ phía sau giúp cho đội bóng có thể dễ dàng kiểm soát bóng và tung ra những đường chuyền quyết định cho tiền đạo ở phía trên ghi bàn. Bên cạnh đó tiền vệ này cũng sẽ hỗ trợ hàng hậu vệ trong các tình huống phòng ngự của đội bóng.
Yếu điểm của sơ đồ chiến thuật này chính là vị trí cầu nối trên sân, vị trí tiền vệ. Cầu thủ này phải là một cầu thủ có thể lực tốt, nhãn quan chiến thuật cao và kỹ thuật cá nhân điêu luyện mới có thể làm cầu nối cho cả đội bóng. Nếu vị trí này gặp trục trặc chắn chắn sơ đồ chiến thuật này sẽ gặp rất nhiều khó khăn khi thi đấu.
Sơ đồ chiến thuật Chữ Y 1-1-2:
Đây là sơ đồ chiến thuật dành cho cá đội bóng tấn công áp đảo đối phương ngay từ những phút đầu, đội hình ra sân sẽ gồm có một hậu vệ, một tiền vệ và hai tiền đạo. Hậu vệ và tiền vệ có nhiệm vụ cướp bóng và phân phối cho hai tiền đạo phía trên đề hai tiền đạo phối hợp với nhau và ghi bàn thắng vào lưới đối phương.
Việc sắp xếp hai tiền đạo cho thấy rõ ý đồ tấn công áp đảo của đội hình này, đây chính là điểm mạnh của sơ đồ chữ Y, các đối thủ sẽ phải cắt người ra để phòng ngự dưới sức ép liên tục của đội nhà, dẫn đến việc dễ mắc sai lầm tạo điều kiện cho đội nhà ghi bàn thắng.
Yếu điểm của sơ đồ chiến thuật này chính là việc nếu bị phản công nhanh thì sẽ rất nguy hiểm cho khung thành đội nhà, chính vì vậy việc chống phản công nhanh chính là ưu tiên phòng ngự hàng đầu của sơ đồ chiến thuật hình chữ Y này.
Bí quyết áp dụng các chiến thuật bóng đá 5 người
Trong một trận đấu của môn thể thao bóng đá năm người các huấn luyện viên có thể thay đổi liên tục sơ đồ chiến thuật tùy theo diễn biến của trận đấu, chính vì vậy một đối bóng ít nhất phải thành thục hai đội hình kahc1 nhau để có thể nhanh chóng thay đổi chiến thuật theo ý huấn luyện viên.
Bên cạnh đó có những chiến thuật toàn phòng ngự hoặc toàn tấn công cũng được sử dụng trong vài thời điểm của trận đấu để có thể giành được bàn thắng có lợi cho đội nhà.
Các cầu thủ trong môn thể thao bóng đá năm người phải có sự đa dạng trong việc thi đấu, việc này có nghĩa là một tiền đạo hoàn toàn có thể thi đấu tốt ở vị trí hậu vệ và ngược lại một hậu vệ hoàn toàn cũng có thể trở thành một tay săn bàn đẳng cấp.
Để có thể thi triển nhuần nhuyễn các sơ đồ chiến thuật trong bóng đá năm người bên cạnh sự luyện tập chiến thuật các cầu thủ cũng cần phải luyện tập cho mình những kỹ thuật để sử dụng trong môn thể thao này, cụ thể các kỹ thuật đó như sau:
Kỹ thuật nhả
Đây là một trong những kỹ thuật cần thiết trong môn thể thao bóng đá năm người, với kỹ thuật này cầu thủ sẽ nhận bóng từ đồng đội bóng và kiểm soát bóng một cách gọn gàng sau đó tung cú sút vào khung thành đối phương.
Kỹ thuật dứ
Đây là một kỹ thuật làm động tác giả giả vờ sút để đánh lừa cầu thủ đối phương, các cầu thủ sẽ thi triển động tác giả một cách nhanh chóng và liên tục để đối phương bị mất phương hướng sau đó mới thực hiện cú sút quyết định vào khung thành đối phương.
Kỹ thuật vỗ
Đây là một kỹ thuật tấn công kinh điển của một đội bóng năm người, tiền vệ sẽ cầm bóng và sau đó chuyền cho tiền đạo, tiền đạo se nhả bóng lại cho tiền vệ băng lên tung cú sút vào khung thành đối phương. Kỹ thuật này thường xuyên được áp dụng trong bóng đá năm người vì sự đơn giản cũng như hiệu quả của nó.
Lời kết
Hy vọng qua bài viết này của soi kèo bóng đá hôm nay chính xác nhất các bạn đọc đã có thể hiểu rõ hơn về chiến thuật bóng đá 5 người cũng như chiến thuật thi đấu của môn thể thao này. Với dàn cầu thủ kỹ thuật điêu luyện cũng như các chiến thuật đỉnh cao của mình, hiện nay trên thế giới Brazil vẩn là đội bóng số một trong môn thể thao bóng đá năm người này.
Tại đất nước Việt Nam của chúng ta bóng đá năm người cũng đang ngày càng phát triển để có vươn lên trên bản đồ futsal thế giới, thành tích tốt nhất của đội tuyển futsal hiện tại là lọt vào vòng 2 giải vô địch thế giới futsal vào năm 2016 tại Colombia.